Zingeving en spiritualiteit in Herstel
Zingeving en spiritualiteit kunnen een groot verschil maken in het herstel na een psychische crisis. Het hoe en het waarom van de crisis, maar ook onder andere het 'hoe nu verder' en het 'wat wil ik'.
Er is uiteraard een groot verschil tussen psychische nood en de herstelfase. In onze visie kan men pas toekomen aan spiritualiteit en zingeving wanneer men in de herstelfase is, niet in de fase van psychische nood.
In de fase van psychische nood zijn er basiszaken aan de orde, zoals zelfzorg en het behoud van woning, bijvoorbeeld. Ook stabiel zien te worden heeft prioriteit. In deze fase met spiritualiteit bezig zijn kan goed gaan, maar zeker ook goed fout. Het verschil zit tussen 'de wereld naderen' en 'de wereld ontvluchten' - of te wel, de twee kanten welke spiritualiteit op kan gaan.
Wanneer men kan zeggen dat ze "in herstel zijn", is zo persoonlijk dat het niet voor iedereen algemeen valt te beschrijven. Het beste kan men samen met een hulpverlener onderzoeken hoe en wanneer men in herstel is.
Wij werken met een handboek. In dit boekje werken we met metaforen. Een metafoor is een beeldspraak die een (diepe) betekenis heeft.
De eerste, en meest belangrijke metafoor is:
Het meer waarin Sjamanen zwemmen, daarin gaan mensen in psychische nood kopje onder. Het is niet het water, maar of men wel of niet kan zwemmen.
Als mensen een psychische kwetsbaarheid hebben, zeker een psychotische kwetsbaarheid, zal bij een spirituele ervaring altijd de vraag zijn: is dit spiritualiteit of is dit een waanbeeld?
Het maakt echter niet uit wat het is (het is zoals het water), als je er maar goed mee om weet te gaan (zwemmen). Zolang spiritualiteit een weg is om de wereld te naderen, in plaats van deze te ontvluchten, zwem je.
Verder werken we met een iets aangepaste versie van de piramide van Maslow, namelijk in de vorm van een trap, welke je ook kan zien als cirkel. Het begint bij zelfzorg en klimt helemaal op naar persoonlijke en spirituele ontwikkeling. De trap (cirkel) is onze uitbeelding van herstel.
